
Xét Nghiệm Hoạt Tính Tế Bào NK Trong Bệnh Lý Ung Thư
17 Tháng 4, 2025
Liệu Pháp Tế Bào Miễn Dịch DC: Cách Mạng Mới Trong Điều Trị Ung Thư
18 Tháng 4, 2025Y học hiện đại không ngừng phát triển, liệu pháp tế bào T (T-cell therapy) khai thác sức mạnh tiềm ẩn của hệ thống miễn dịch. Vậy, liệu pháp tế bào T thực chất là gì? Cơ chế hoạt động của nó ra sao? Ai có thể hưởng lợi từ phương pháp điều trị tiên tiến này? Hiệu quả và những tác dụng phụ tiềm ẩn là gì? Hãy cùng khám phá sâu hơn về liệu pháp đầy hứa hẹn này.
Tế Bào T Là Gì? Nền Tảng Của Liệu Pháp Tế Bào T:
Để hiểu rõ về liệu pháp tế bào T, trước hết chúng ta cần nắm vững khái niệm về tế bào T. Tế bào T là một loại tế bào bạch cầu, đóng vai trò then chốt trong hệ thống miễn dịch của cơ thể. Chúng được sinh ra từ tủy xương và trưởng thành ở tuyến ức (thymus), do đó có tên gọi là tế bào T.
Tế bào T có khả năng nhận diện các tế bào bị nhiễm bệnh (ví dụ như tế bào nhiễm virus) hoặc các tế bào bất thường (như tế bào ung thư) thông qua các thụ thể đặc hiệu trên bề mặt của chúng. Khi nhận diện được mục tiêu, tế bào T sẽ kích hoạt các cơ chế để tiêu diệt các tế bào này, bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của tác nhân gây bệnh và sự phát triển của khối u.
Cơ Chế Hoạt Động Kỳ Diệu Của Liệu Pháp Tế Bào T:
Liệu pháp tế bào T tận dụng khả năng nhận diện và tiêu diệt mục tiêu của tế bào T để chống lại bệnh tật. Cơ chế hoạt động chung của liệu pháp này bao gồm các bước chính sau:
- Thu thập tế bào T: Tế bào T được thu thập từ máu ngoại vi của chính bệnh nhân (liệu pháp tự thân – autologous) hoặc từ người hiến tặng khỏe mạnh (liệu pháp đồng loại – allogeneic).
- Biến đổi và tăng sinh tế bào T (tùy thuộc vào loại liệu pháp):
Liệu pháp CAR-T (Chimeric Antigen Receptor T-cell therapy): Đây là một trong những liệu pháp tế bào T tiên tiến nhất. Trong phòng thí nghiệm, tế bào T của bệnh nhân được biến đổi gen để mang trên bề mặt một thụ thể nhân tạo gọi là CAR. Thụ thể CAR này được thiết kế đặc biệt để nhận diện các protein kháng nguyên đặc hiệu có trên bề mặt tế bào ung thư. Sau khi được “huấn luyện” với CAR, các tế bào T này được nhân lên với số lượng lớn.
Liệu pháp TILs (Tumor-Infiltrating Lymphocytes): Đối với liệu pháp này, các tế bào T tự nhiên đã xâm nhập vào khối u của bệnh nhân sẽ được thu thập. Sau đó, chúng được chọn lọc, kích hoạt và nhân lên trong phòng thí nghiệm trước khi được truyền trở lại cơ thể bệnh nhân.
Các liệu pháp khác: Các phương pháp khác có thể bao gồm việc kích hoạt tế bào T hiện có của bệnh nhân hoặc biến đổi chúng theo những cách khác để tăng cường khả năng chống lại bệnh tật.
- Truyền tế bào T đã biến đổi trở lại cơ thể bệnh nhân: Các tế bào T đã được biến đổi và nhân lên sẽ được truyền trở lại cơ thể bệnh nhân thông qua đường truyền tĩnh mạch.
- Tế bào T tấn công tế bào bệnh: Các tế bào T được “lập trình” (đặc biệt là trong liệu pháp CAR-T) hoặc được kích hoạt (trong liệu pháp TILs) sẽ tìm kiếm và tiêu diệt các tế bào ung thư một cách hiệu quả và chọn lọc, giảm thiểu tác động đến các tế bào khỏe mạnh.
Liệu pháp tế bào T là một lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng, và các nhà khoa học liên tục nghiên cứu và cải tiến các phương pháp để tăng cường hiệu quả và giảm thiểu tác dụng phụ của liệu pháp này.
Xem thêm: Các liệu pháp miễn dịch tự thân tại Seta Việt Nam
Ai Có Thể Sử Dụng Liệu Pháp Tế Bào T?
Liệu pháp tăng cường hệ miễn dịch tự thân có thể sử dụng cho bệnh nhân ung thư đang trong quá trình điều trị. Khi điều trị kết hợp với các phương pháp như hóa, xạ trị sẽ đem đến kết quả điều trị tốt hơn.
- Ung thư vú
- Ung thư phổi
- Ung thư gan, mật, tụy
- Ung thư thực quản
- Ung thư dạ dày, đại trực tràng
- Ung thư phụ khoa (ví dụ: ung thư cổ tử cung)
Các loại bướu đặc khác như ung thư vùng đầu mặt cổ, u hắc tố (melanoma)
Đáng chú ý, liệu pháp miễn dịch tự thân không chỉ được cân nhắc cho những bệnh nhân đang tích cực điều trị ung thư mà còn có thể mang lại lợi ích cho những bệnh nhân ung bướu đang được chăm sóc giảm nhẹ. Trong giai đoạn này, liệu pháp có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch, nâng cao sức khỏe tổng thể và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Việc chỉ định liệu pháp này cần phải được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa ung bướu. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân, loại ung thư, giai đoạn bệnh, phác đồ điều trị hiện tại và các yếu tố sức khỏe khác để đưa ra quyết định phù hợp.
Xem thêm: Liệu Pháp Tế Bào Miễn Dịch T Kết Hợp Hóa Trị Và Xạ Trị: Đột Phá Mới Trong Điều Trị Ung Thư
Hiệu Quả và Lợi Ích Vượt Trội Của Liệu Pháp Tế Bào T:
Liệu pháp tế bào T đã mang lại hiệu trong điều trị một số loại ung thư bao gồm những lợi ích đáng kể:
- Tỷ lệ đáp ứng cao: Nhiều bệnh nhân ung thư máu tái phát hoặc kháng trị đã cho thấy tỷ lệ đáp ứng rất cao với liệu pháp CAR-T, nghĩa là bệnh thuyên giảm đáng kể hoặc thậm chí đạt được lui bệnh hoàn toàn.
- Hiệu quả kéo dài: Trong một số trường hợp, liệu pháp tế bào T có thể mang lại hiệu quả điều trị lâu dài, giúp bệnh nhân duy trì tình trạng lui bệnh trong nhiều năm.
- Tính cá thể hóa cao: Liệu pháp tế bào T, đặc biệt là liệu pháp tự thân, sử dụng chính tế bào của bệnh nhân, do đó tăng tính tương thích và giảm nguy cơ thải ghép.
Mở ra hy vọng cho bệnh nhân kháng trị: Đối với những bệnh nhân không còn đáp ứng với các phương pháp điều trị truyền thống như hóa trị và xạ trị, liệu pháp tế bào T có thể là một lựa chọn cứu cánh.
Hãy theo dõi chúng tôi để cập nhật những tin tức sức khoẻ mới nhất tại:
Fanpage: https://www.facebook.com/setavietnam
Youtube: https://www.youtube.com/@SETAVIETNAM
Tiktok: https://www.tiktok.com/@setavietnam
Địa chỉ: Tầng 2, Tháp A, Toà D2 – đường Giảng võ, TP Hà nội.
Hotline: 0349 65 65 11
Thời gian làm việc: Thứ 2 – Thứ 7: 8:00am – 6:00pm