Công nghệ nuôi cấy tế bào: Tổng quan kỹ thuật và ứng dụng

Công nghệ nuôi cấy tế bào là một lĩnh vực khoa học sinh học có vai trò thiết yếu trong nghiên cứu y học và sinh học phân tử. Nó cho phép không chỉ việc nghiên cứu tế bào và mô, mà còn ứng dụng trong điều trị các bệnh lý phức tạp thông qua việc phát triển và sử dụng các tế bào gốc. Bằng cách tái tạo tế bào trong môi trường nuôi cấy, chúng ta có thể làm rõ hơn cách thức hoạt động của tế bào trong cơ thể và tìm ra những phương pháp mới điều trị bệnh.

Nuôi cấy tế bào là gì?

Nuôi cấy tế bào là gì? Là quá trình giữ các tế bào sống bên ngoài cơ thể trong môi trường nhân tạo, với mục đích nghiên cứu và ứng dụng. Quá trình này bắt đầu bằng việc lấy mẫu tế bào từ cơ thể sống, tiếp theo là phát triển chúng trong các bình nuôi cấy với các thành phần dinh dưỡng, hormone và yếu tố tăng trưởng.

Phân chia theo cấu trúc phát triển của tế bào, có hai loại nuôi cấy tế bào chính:

• Nuôi cấy tế bào hai chiều (2D): Tế bào được phát triển trên mặt phẳng, thường là đĩa Petri, hay chai nuôi cấy. Mô hình này dễ thực hiện nhưng không hoàn toàn phản ánh cấu trúc và hoạt động của mô trong cơ thể.
• Nuôi cấy tế bào ba chiều (3D): Tế bào được nuôi cấy trong một môi trường mô phỏng không gian ba chiều, giúp tế bào phát triển gần giống với cách chúng tồn tại trong cơ thể sống.

Công nghệ tế bào gốc là gì? 

Công nghệ tế bào gốc là gì? Đây là một nhánh quan trọng của công nghệ nuôi cấy tế bào,  nó tập trung vào việc sản xuất và những ứng dụng tế bào gốc. Tế bào gốc có khả năng tự làm mới và biệt hóa thành các loại tế bào chuyên biệt thực hiện chức năng trong cơ thể, như tế bào tim, tế bào thần kinh, hoặc tế bào mô xương….

Phân chia theo nguồn gốc, có 3 loại tế bào gốc chính:

• Tế bào gốc phôi (ESC): Được lấy từ phôi người trong giai đoạn sớm, có khả năng phát triển thành bất kỳ loại tế bào nào trong cơ thể.
• Tế bào gốc trưởng thành (ASC): Có mặt trong các mô trưởng thành, thường có khả năng phát triển thành một số loại tế bào cụ thể, ví dụ như tế bào máu.
• Tế bào gốc cảm ứng (iPSC): iPSC là loại tế bào gốc đa năng được tạo ra từ các tế bào trưởng thành, thường là tế bào da hoặc tế bào máu, thông qua quá trình chuyển đổi gen

Kỹ thuật nuôi cấy tế bào

Kỹ thuật nuôi cấy tế bào bao gồm nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào mục đích nghiên cứu và loại tế bào được nuôi cấy. Dựa trên thành phần quan trọng của môi trường nuôi cấy, một số kỹ thuật quan trọng bao gồm:

• Nuôi cấy trong môi trường tự nhiên: Sử dụng môi trường nuôi cấy tự nhiên như huyết thanh, giúp tế bào sống và phát triển tốt nhất.
• Nuôi cấy trong môi trường nhân tạo: Sử dụng môi trường tổng hợp cho phép kiểm soát chính xác các yếu tố như pH, nồng độ dinh dưỡng và khí huyết.
• Sử dụng công nghệ gen: Kết hợp công nghệ DNA tái tổ hợp để tạo ra các tế bào biến đổi gen, giúp nghiên cứu hoặc điều trị các bệnh lý di truyền.
• Nuôi cấy tế bào 3D: Sử dụng scaffold (chân đế) để tạo điều kiện tốt nhất cho tế bào phát triển trong không gian ba chiều, phản ánh gần gũi với mô tự nhiên hơn.

Ứng dụng của tế bào gốc

Công nghệ nuôi cấy tế bào và tế bào gốc có rất nhiều ứng dụng, trong đó, nghiên cứu tế bào gốc đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy y học tái tạo và nghiên cứu y sinh, với các ứng dụng tiềm năng sau:

• Y học tái tạo và mô hình hóa bệnh tật: Nghiên cứu tế bào gốc hứa hẹn rất lớn trong việc phát triển các liệu pháp điều trị mới.
• Ứng dụng điều trị đa dạng: Tế bào gốc đang được nghiên cứu để điều trị một loạt các bệnh lý, bao gồm các bệnh về khớp, viêm phúc mạc, viêm đại tràng, tăng huyết áp phổi, vô sinh nam và các bệnh gan giai đoạn cuối.
• Y học cá nhân hóa: Các sản phẩm có nguồn gốc từ tế bào gốc có tiềm năng ứng dụng trong y học cá nhân hóa, mang lại các phương pháp điều trị phù hợp với từng bệnh nhân.
• Tạo mô và sửa chữa tổn thương: Tế bào gốc được sử dụng để tạo mô sụn, sửa chữa mô tim bị nhồi máu và hình thành gan khỏe mạnh để cấy ghép.
• Nghiên cứu cơ chế bệnh tật: Tế bào gốc được sử dụng để nghiên cứu các cơ chế xảy ra trong khối u, chẳng hạn như u nguyên bào thần kinh đệm.
• Bảo tồn các loài có nguy cơ tuyệt chủng: Nghiên cứu tế bào gốc có thể đóng góp vào việc bảo tồn các loài cá có nguy cơ tuyệt chủng.”
  

  ---

  Hãy theo dõi chúng tôi để cập nhật những tin tức sức khoẻ mới nhất tại:

  Fanpage: https://www.facebook.com/setavietnam

  Youtube: https://www.youtube.com/@SETAVIETNAM

  Tiktok: https://www.tiktok.com/@setavietnam

  SETA Việt Nam

  Địa chỉ: Tầng 2, Tháp A, Toà D2 – đường Giảng võ, TP Hà nội.

  Hotline: 0349 65 65 11

  Thời gian làm việc: Thứ 2 – Thứ 7: 8:00am – 6:00pm